Kopstem, Schmopstem...Eén stem!

Vroeger dacht ik altijd dat ik twee stemmen had. Een lage stem, waar ik goed mee uit de voeten kon en lekker mee kon knallen. Maar waarmee ik helaas niet elk liedje kon zingen, omdat het al snel te hoog voor me werd. En een hoge stem, waarmee ik opeens wel alle liedjes kon zingen. Maar waarbij ik meer op een windmachine leek, die lucht alle kanten op blies, dan op een zangeres.

Dus koos ik er bij gebrek aan beter maar voor om altijd lekker in die lage stem te blijven. Dat was mijn stem. En dat rare luchtige ding bovenin was zéker niet mijn stem.

Later leerde ik de termen "borststem" en "kopstem". Aha, zie je wel! Ik had dus toch twee stemmen en het was gewoon een kwestie van kiezen met welke stem ik zou zingen.

Nog wat later hoorde ik ook andere termen voorbij komen, als "hoog en laag register", "klassiek of gewoon", "vanuit je buik of vanuit je keel" en "hees en hard" om er maar een paar te noemen.

Tot ik uiteindelijk leerde dat ik toch echt maar één stem had. En dat die gewoon bestaat uit meerdere gedeelten, die allemaal even waardevol, ontwikkelbaar en bruikbaar zijn. Hmmm, interessant. Dus die luchtige boel bovenin kon ik gewoon leren minder tochtig te maken en inzetten in liedjes, waar ik maar wilde?!

Er ging letterlijk een wereld voor me open toen ik besefte dat ik door de termen "borststem" en "kopstem" mijn stem niet als één geheel zag, en me daardoor dus ook onbewust tegen liet houden mijn volledige stem te ontwikkelen en gebruiken. Ik zou al die termen, die een zweempje van de "twee-stemmen-illusie" om zich heen hadden hangen, overboord gooien en mijn stem met nieuwe ogen gaan bekijken: één stem!

Wat echter niet te ontkennen viel, was het enorme verschil in klank tussen die hoogte en die laagte en dat het zo anders voelde van binnen in mijn keel als ik hoog of laag zong. Vooral de overgang tussen die twee gedeelten, vond ik meer op een jammerlijk jodelconcert lijken, dan op mooi zingen...

Goed, ik moest nieuwe termen gaan gebruiken en het gaan zien voor wat het was: een kanteling van het strottenhoofd (en daarmee dus ook mijn stembanden), van een rechte, horizontale positie als ik laag zong naar een naar voren gekantelde, iets verticalere positie als ik hoog zong. Niet gekanteld en Wel gekanteld dus. Het 'enige' wat ik hoefde te doen was die kanteling zo vloeiend mogelijk laten verlopen, zonder haperingen of abrupte stijgingen en dalingen.

Juist, 'het enige'. Want ik vond het niet zo makkelijk om na jaren van het zien als mijn stem als twee stemmen, een vloeiende overgang maken tussen die twee. Uren oefenen met heen en weer wisselen tussen hoog en laag over ellenlange toonladders, resulteerde uiteindelijk in die gewenste vloeiende kanteling van mijn strottenhoofd. In gewone mensentaal: ik kon eindelijk hoog en laag afwisselen en bijna moeiteloos elk liedje zingen. Hallelujah!

En doordat ik mijn stem nu als één geheel zag, voelde ik me ook vrijer om vaker het hoge, gekantelde gedeelte van mijn stem te gebruiken. De spieren in dit gedeelte van mijn stem trainde ik op deze manier telkens meer, waardoor ik op een gegeven moment niet meer als een overwerkte airconditioner klonk in de hoogte, maar als een zangeres. Hallelujah in de Gloria!

Ik pleit dan ook bij deze voor het afschaffen van termen als "borstem" en "kopstem"!

Ze zijn verwarrend en kunnen op onbewust niveau beperkend werken voor zangers. Hard, zacht, hoog, laag, hees, helder, rond, scherp, vol, klein, etc etc. Allemaal kunnen we deze klanken met onze stem maken, als we de juiste training en mindset krijgen aangeboden. Ook al kan je dit nú nog niet, betekent het niet dat je dit niet kan leren. De stem is namelijk één prachtig en groot instrument, met zo veel meer potentie dan we soms denken!

Zullen we onszelf bevrijden van het juk van beperkende termen en gedachten, en de uitersten van onze stemmen opzoeken en laten klinken?! Amen... :)